ضرب آهنگ در خطبه‌های نهج‌البلاغه

نویسندگان

نصرالله شاملی

دانشیار گروه زبان وادبیات عرب دانشگاه اصفهان جمال - طالبی قره قشلاقی

دانشجوی دکتری زبان وادبیات عرب دانشگاه اصفهان

چکیده

خطبه های نهج البلاغه از نظر ظاهری حاوی تکنیک های فنی زیبایی است، که با معنی و مفهوم آن ها هماهنگی و سازگاری دارند. این تکنیک ها منجر به ایجاد حالات ضرب آهنگین با گام های موسیقایی زیبایی شده است که انسان با خواندن آن آرامش یافته و لذت و جمال موجود در آن را می یابد. این پدیده از قدرت و توانایی امام علی (ع) در گزینش کلمات و پیوند و هماهنگی حروف و حرکات آن ها ناشی می شود. در خطبه های نهج البلاغه ضرب آهنگ های موسیقیایی متعددی را می بینیم که از ویژگی های صوتی الفاظ و نحوه ترکیب آن ها در جملات ناشی می شود. امام علی(ع) با اسلوبی استوار ضرب آهنگ را برای تقویت کیفیت تعبیر و بهره مندی از زیبایی بیان به کار گرفته است، و در این کار اغراض دینی را با اغراض فنی در آمیخته است. امام در خطبه هایش تناسب اصوات و همخوانی آن ها را برای ترسیم صور معانی در خیال و تحریک عواطف و احساسات مخاطبان به کار گرفته است. مقاله حاضر ضرب آهنگ در خطبه های نهج البلاغه را از خلال تجمعات صوتی، تکرار حروف و کلمات، هم آوایی صداها، توازن بین جملات، سجع، جناس و تقابل بررسی کرده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عوامل پدید آورندۀ ضرب آهنگ در قرآن

ریتم یا ایقاع به‌مثابۀ قاعده‌ای است که هر کار ادبی و هنری بر آن استوار است و در قرآن کریم به‌عنوان نمونۀ والای ادب به‌صورت برجسته وجود دارد و از ویژگی‌های برجستۀ سبک بیانی قرآن کریم، موسیقی‌دار و آهنگ‌خیز بودن تعبیرات آن است؛ به‌گونه‌ای که در واج‌ها و واژگان آن احساس حیات می‌شود و ضرب‌آهنگی حساب شده بر جریان سخن حاکم است که افزون بر هم‌آوایی و زیبایی، همگام با معنا در حرکت است. مسأله این پژوهش ...

متن کامل

واکاوی بعد تاریخی مکان در ضرب آهنگ اجتماعی فضای جمعی

معماری ایران در دوران اسلامی به مثابه کارآمدترین ابزار خلق فضا توانسته آثار درخشان و ماندگاری را در معماری و شهرسازی به وجود آورد. خلق آثار شاخص معماری اسلامی ایران در دوره سلجوقی و ایلخانی آغاز و در دوران صفویه به غایت رسید. معماری و شهرسازی سنتی ایران در دوران معاصر و با گسترش ارتباط با جهان غرب، از تفکرات و سبک‌های مدرن تأثیر پذیرفت. این سبک‌ها نتوانستند محملی برای انتقال فرهنگ ایرانی-اسلامی...

متن کامل

حرکت با ضرب آهنگ موسیقی: روشی برای کنترل شدت و افزایش مشارکت در فعالیت بدنی

نتایج تحقیقات نشان می دهند، می توان از موسیقی جهت افزایش مدت انجام فعالیت بدنی استفاده کرد. با این وجود، نقش موسیقی در کنترل شدت فعالیت بدنی کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف از این تحقیق، از یک سو بررسی نقش موسیقی در کنترل شدت فعالیت بدنی و از سوی دیگر، تأثیر ساختار موسیقی بر ایجاد همزمانی بین موسیقی و فعالیت بدنی می باشد. بدین منظور آزمودنی ها (دانشجویان رشته تربیت بدنی) طی چهار جلسه مجزا و...

متن کامل

بررسی تأثیر ضرب آهنگ های مختلف موسیقی بر پاسخ های قلبی- تنفسی مردان جوان سالم در مراحل فعالیت ورزشی فزاینده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ضرباهنگ های مختلف موسیقی بر پاسخ های قلبی- تنفسی مردان جوان سالم در مراحل فعالیت ورزشی فزاینده بود. به این منظور 17مرد غیر ورزشکار سالم، با میانگین و انحراف استاندارد سن 97/0±76/19 سال، قد 72/6±176 سانتی متر و وزن 95/5±5/68 کیلوگرم، به صورت داوطلبانه در مطالعه‌ی حاضر شرکت کردند.کلیة آزمودنی ها با استفاده از روش تعادل مقابل در شرایط تجربی بدون موسیقی، با موسیقی ضربا...

متن کامل

تعیین الگوی نوسانات ضرب آهنگ روزانه و هفتگی عملکرد اضطراب کودکان پیش دبستانی بر اساس ریخت شناسی زمان

مطالعات نشان دادند که یکی از شایعترین مشکلات هیجانی کودکان پیش دبستانی اضطراب می باشد که ساعت خواب و بیداری از عوامل تاثیرگذار بر اضطراب عنوان شده است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین الگوی نوسانات ضرب‌آهنگ روزانه و هفتگی عملکرد اضطراب کودکان پیش دبستانی بر اساس ریخت شناسی زمان شکل گرفته است. روش پژوهش از نوع علی مقایسه ای است. جامعه آماری، کودکان پیش دبستانی شهر تهران است که 100 کودک بر اساس روش ن...

متن کامل

بررسی تأثیر ضرب آهنگ های مختلف موسیقی بر پاسخ های قلبی- تنفسی مردان جوان سالم در مراحل فعالیت ورزشی فزاینده

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر ضرباهنگ های مختلف موسیقی بر پاسخ های قلبی- تنفسی مردان جوان سالم در مراحل فعالیت ورزشی فزاینده بود. به این منظور 17مرد غیر ورزشکار سالم، با میانگین و انحراف استاندارد سن 97/0±76/19 سال، قد 72/6±176 سانتی متر و وزن 95/5±5/68 کیلوگرم، به صورت داوطلبانه در مطالعه ی حاضر شرکت کردند.کلیة آزمودنی ها با استفاده از روش تعادل مقابل در شرایط تجربی بدون موسیقی، با موسیقی ضربا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دراسات فی العلوم الانسانیه

جلد ۱۸، شماره ۳، صفحات ۸۱-۹۹

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023